- PETRA
BOCHOVE RESTAURATIE
-
-
RESTAURATIE
VAN PORSELEIN EN AARDEWERK
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Tip:
Als u de restauratiekosten wilt claimen bij een verzekeraar,
maakt u dan s.v.p. , voordat u het object
naar het atelier brengt, zelf thuis foto`s
van uw beschadigde object ( ook van het fabrieksmerk). en
vermeldt de afmetingen van het object erbij. Een verzekeraar kan
u hierom vragen.
-
-
Inleiding
over keramiekrestauratie: Op het gebied van schade
herstellen aan keramiek is er heel veel mogelijk. Het herwinnen
van de schoonheid van een object is de meest voorkomende wens
van eigenaren van een beschadigd object. Oude, verkleurde
restauraties, slordige lijmpogingen, breuken en ontbrekende
stukken doen immers afbreuk aan de schoonheid van een object.
Het is bijna altijd mogelijk om een reeds bestaande slordige
en\of vergeelde lijmverbinding ongedaan te maken. Breuken kunnen
professioneel worden gelijmd. Ontbrekend materiaal kan worden
bijgemaakt. Bijgemaakte delen en zichtbare breuklijnen kunnen op
een esthetisch verantwoorde wijze worden gecamoufleerd. Dit
alles gebeurt met moderne restauratiematerialen en technieken,
waarmee zeer bevredigende resultaten worden bereikt.
-
Naast
het "mooimaken" heeft restaureren nog andere doelen.
Het kan in bepaalde gevallen nodig zijn om een vervalproces te
vertragen\te stoppen. Voorbeelden hiervan zijn het vastzetten
van afschilferend glazuur, het lijmen van een barst om te
voorkomen dat het een definitieve breuk wordt, of het
verwijderen van roestige metalen elementen die vlekken en
toekomstige breuk kunnen veroorzaken. Dit zijn
actieve conserverende maatregelen.
-
Bij
restauratiewerk hoort ook het geven van advies ten behoeve van
het voorkomen van schade aan objecten. Een ongeluk zit in
een klein hoekje, maar met wat extra voorlichting kan er ook
veel worden voorkomen. Zo kan de sterke hitte van een
halogeenspotje schade aanrichten bij een geglazuurde aardewerken
vaas in een vitrinekast als het spotje zich dicht bij de vaas
bevindt. Schade ontstaat ook vaak bij vervoer en
verzending van objecten ten gevolge van een ondeugdelijke
verpakking. Voorlichting over dit soort zaken zorgt voor
een meer bewuste en verantwoorde omgang met objecten, en dus
voor minder onnodige schade. Het is een preventief conserverende
maatregel.
-
-
De
restauratiemethodes : Bij het restaureren van oude,
verkleurde restauraties, slordige lijmpogingen, breuken en
ontbrekende stukken kunnen kortweg twee methodes worden
onderscheiden, waaruit u als klant kunt kiezen. Ze verschillen
van elkaar in prijs en in resultaat. Ook moet er worden
opgemerkt dat de beide methodes een "koudprocedé "
zijn , dat wil zeggen dat er om technische redenen alleen
restauratiematerialen worden gebruikt die uitharden zonder oven,
of hooguit in een oven op een lage temperatuur om de duur van
het proces van uitharden te verkorten. Klei wordt keramiek door
het te bakken op een temperatuur tussen 800 - 1400 Graden
Celcius, afhankelijk van de kleisoort en het type keramiek dat
men wil bekomen. Belangrijke technische redenen om te kiezen
voor "koude restauratiematerialen" bij het restaureren
van beschadigd keramiek zijn:
-
-
-
Klei
krimpt voor ongeveer 10% tijdens het bakproces, wat nadelig is
voor het gebruik als vulmiddel.
-
-
Pigmenten
veranderen van kleur tijdens het bakproces op hoge temperaturen,
waardoor er te weinig controle over het eindresultaat is.
-
-
Het
is niet ongevaarlijk om een object opnieuw tot een zeer hoge
temperatuur te verhitten. Het risico op spanning en breuk is
niet uitgesloten.
-
-
Restauratie-ethiek
schrijft voor dat een restauratie ongedaan moet kunnen worden
gemaakt. Een "koude" restauratie aan keramiek is
verwijderbaar en dus omkeerbaar. Een gebakken restauratie kan
niet ongedaan worden gemaakt omdat het nieuwe materiaal versmelt
met het oorspronkelijke materiaal. Correcties zijn hierdoor ook
niet mogelijk.
-
-
-
-
Hieronder
volgt een uitleg over de twee restauratiemethoden, met per
methode een opsomming van de meest voorkomende werkzaamheden.
Deze opsomming is niet uitputtend, en niet alles is bij ieder
schadegeval van toepassing, aangezien ieder schadegeval uniek
is. Het is de bedoeling om u een indruk te geven van wat u van
een bepaalde restauratiemethode kunt verwachten.
-
-
-
Methode
1:
-
Verouderde,
verkleurde restauraties , lijm en vuil worden verwijderd.
-
-
Breuken,
barsten en eventueel loszittend glazuur worden gelijmd.
-
-
Ontbrekend
materiaal wordt ingevuld met een pasta die de kleur en, indien
van toepassing, ook de transparantie van het oorspronkelijke
materiaal benadert. Dit heet een coloured-fill ofwel een
gekleurde invulling. Hiermee wordt de noodzaak tot het
overschilderen\ overspuiten van de schadeplekken zoveel mogelijk
beperkt.
-
Indien
noodzakelijk wordt een minimale hoeveelheid retoucheerwerk
uitgevoerd welke voldoende is om te schadeplekken te "ontstoren"
.
-
-
-
Deze
methode geeft geen onzichtbaar resultaat. Dat komt omdat de
schadeplekken niet afgedekt worden. Maar de uitgekiende
werkwijze en de professionele materialen zorgen er in veel
gevallen voor dat de schade onopvallend wordt. Deze
methode heeft voordelen: Ten eerste de prijs. Deze methode
is goedkoper dan methode 2, die hierna besproken wordt. Ten
tweede geeft deze restauratie een eerlijk resultaat,omdat er
geen poging wordt gedaan om te verhullen dat het object schade
heeft gehad. Vandaar dat dit type restauratie ook wel een
"museumrestauratie" wordt genoemd. Voor
deze methode wordt steeds vaker gekozen. Niet alleen vanwege het
budget, maar ook omdat schade minder taboe is geworden. Het
"mag" weer gezien worden indien het niet al te storend
is. Mocht u toch liever hebben dat de schade nog mooier aan het
zicht wordt onttrokken, dan is dit mogelijk met
restauratiemethode 2.
-
-
-
Methode
2:
-
Na
het schoonmaken, lijmen en het invullen van ontbrekend materiaal
worden alle schadeplekken extra ingevuld en gepolijst om een
strak, naadloos oppervlak te verkrijgen.
-
-
Over
de schadeplekken wordt een glazuurimitatie aangebracht. Vrijwel
alle typen glazuur kunnen goed worden nagebootst, waaronder
transparante glazuren, ondoorzichtige glazuren, eenkleurig,
meerkleurig, beschilderd, en ook het parelmoerachtige
lusterglazuur. Deze glazuurimitaties worden gemaakt van
kleurvaste pigmenten in combinatie met een harde lak, welke
speciaal voor keramiekrestauratie werd ontwikkeld. Dit wordt
retoucheren genoemd. Ik retoucheer altijd zo spaarzaam en
plaatselijk mogelijk, zodat er zoveel mogelijk oorspronkelijk
oppervlak zichtbaar blijft.
-
-
-
De
schadeplekken worden aan het zicht ontrokken doordat ze bedekt
worden met de zojuist genoemde glazuurimitatie. Het object ziet
er hierdoor weer uit als intact, waardoor u er weer van kunt
genieten zonder u aan de schade te hoeven storen. Vandaar dat
dit type restauratie ook wel een onzichtbare restauratie
wordt genoemd. Intact is het object na de restauratie
uiteraard niet. Als u het ooit doorgeeft of verkoopt, dan
hoort de nieuwe eigenaar er eerlijkheidshalve van op de hoogte
te worden gebracht dat het object is gerestaureerd. Een
restauratieverslag met foto`s van vòòr, tijdens en na de
restauratie, welke tegen een extra vergoeding meegeleverd kan
worden met het afgeronde restauratiewerk, kan hierbij een goede
aanvulling zijn. Antwoorden op veelgestelde vragen over deze
restauratiemethode vindt u hier
-
-
-
Sier
-en gebruiksvoorwerpen: Een onzichtbare restauratie
(restauratiemethode 2) is alleen geschikt voor siervoorwerpen,
dus bijvoorbeeld niet voor serviesgoed waaruit u weer
wilt eten en drinken, en ook niet voor een vaas waarin u
water en levende bloemen wilt houden ( na de restauratie zijn
mooie zijdebloemen misschien een optie). Objecten, die
gerestaureerd zijn volgens methode 2 zijn uitsluitend geschikt
om te worden tentoongesteld. Deze methode is dus zeer geschikt
voor o.a. sierserviesgoed, beelden, siervazen, wandschotels,
poppen en dergelijke.
-
Sommige
gebruiksvoorwerpen kunnen wel in aanmerking komen voor
uitsluitend lijmen en het invullen van ontbrekend materiaal (
hetgeen geen onzichtbaar resultaat geeft) , op voorwaarde dat
het verantwoord\veilig is om het object daarna weer te
gebruiken. Dit zal ik bij elk specifiek schadegeval moeten
vaststellen. Soms zal ik het moeten afraden, tenzij u bereid
bent om het object daarna alleen nog tentoon te stellen en het
niet meer te gebruiken. Het herstellen van schade aan een
gebruiksvoorwerp heeft alleen zin als het een zekere marktwaarde
heeft of als u er sterk aan gehecht bent. Als dit geen van beide
het geval is, dan zullen de kosten niet tegen de baten opwegen.
-
-
-
Een
restauratiemethode kiezen: Het is mogelijk dat u op dit
moment in het bezit bent van een object met schade, en dat u
zich afvraagt: "Voor welke restauratiemethode kan ik
het beste kiezen?" Als ik uw object heb kunnen
bekijken, dan kan ik u hierover adviseren. Uit ervaring kan ik
over het algemeen vooraf inschatten of bij uw object met methode
1 een bevredigend resultaat bereikt kan worden, of dat het beter
is om voor methode 2 te kiezen. De keuze zal ook in grote
mate afhangen van de eisen die u aan het eindresultaat stelt,
het maximumbedrag dat u voor de restauratie van uw object wilt
uitgeven, en of u het object wilt tentoonstellen of gebruiken.
Het is ook goed om te weten dat u een object eerst volgens
methode 1 kunt laten restaureren, en dat u daarna alsnog voor
methode 2 kunt kiezen zonder dat het werk van methode 1
helemaal ongedaan moet worden gemaakt. Bij de beide methodes is
het procedé van reinigen, lijmen en invullen hetzelfde. Methode
2 gaat alleen een stap verder door het extra invul- en
polijstwerk en de daaropvolgende glazuurimitatie die de schade
aan het zicht onttrekt.
-
-
-
Als
u een voorwerp gebroken hebt…
-
-
Bewaar
alle stukken die u kunt vinden, ook de kleinste stukjes. Het is
onverstandig om stukjes weg te gooien. Hoe completer, hoe beter!
Mocht u echter toch niet alle stukjes kunnen vinden, dan hoeft u
daar niet ongerust over te zijn, omdat ontbrekend materiaal kan
worden opgevuld en geretoucheerd.
-
-
Kijk
en voel bij het zoeken naar scherven ook op minder voor de hand
liggende plekken of daar scherven te vinden zijn, zoals achter
de poten van een kast.
-
-
U
kunt de scherven als een puzzel bij elkaar leggen om te
controleren of alles compleet is. Het is echter af te raden om
de scherven tegen elkaar aan te drukken, omdat door de druk
kleine stukjes van de breukvlakken kunnen afspringen.
-
-
Probeer
de breukvlakken niet aan te raken. Hierdoor blijven de
breukvlakken vetvrij, en u voorkomt dat u zich aan de scherpe
randen snijdt.
-
-
Zelf
lijmen is bij waardevolle objecten onverstandig. Veel
lijmsoorten zijn niet voor 100% te verwijderen, bijvoorbeeld
omdat ze een blijvende gele verkleuring op het breukvlak
achterlaten. Bovendien maakt een lijmpoging een latere
restauratie duurder, omdat het extra werk is om de lijmpoging
ongedaan te maken. Het is voor het resultaat van de restauratie
en voor uw portemonnee het gunstigste als u schone breuken
aanlevert. Mocht het object toch reeds slordig gelijmd zijn, dan
is het bijna altijd mogelijk om dit weer ongedaan te laten
maken, zodat het alsnog professioneel gelijmd kan worden.
-
-
Plak
de scherven niet aan elkaar met plakband. Het verwijderen van
dit plakband kan schade aanrichten aan sommige oppervlakken,
bijvoorbeeld als er gouddecoratie of loszittend glazuur aanwezig
is. Bovendien laten veel soorten plakband plakresten achter op
het oppervlak, die verwijderd moeten worden. Dat zorgt onnodig
voor extra werk en dus voor extra kosten.
-
-
Verpak
alle scherven apart in schoon onbedrukt papier,
handdoeken of luchtkussenfolie. De kleinste stukjes kunt u er
het beste bij doen in een afsluitbaar doosje of in een
dichtgeplakte envelop .
-
-
Home
-
|